O sile gminy, powiatu, województwa, kraju nie tylko świadczy wielkość kapitałów prywatnych oraz publicznych. Równie ważnym czynnikiem jest tzw. kapitał społeczny. Często w życiu codziennym spotykamy się z różnego rodzaju rankingami mającymi świadczyć o bogactwie danego samorządu. Są to dla przykładu rankingi gmin pod względem wielkości dochodów własnych przypadających na jednego mieszkańca, gdzie oceniamy sektor publiczny. Inne rankingi oceniają kapitał prywatny wskazując na to ile firm znajduje się w pierwszej setce w Polsce pod względem np. zysku netto.  Rzadziej próbujemy oceniać kapitał społeczny, bo może do pewnego momentu nie był on tak doceniany, czy też trudniej jest znaleźć jakieś mierniki.

Organizacje pozarządowe
Instytucyjnie kapitał społeczny zgromadzony  jest w różnego rodzaju stowarzyszeniach, fundacjach, klubach sportowych, grupach nieformalnych itp. W pojedynkę trudno bowiem realizować swoje zainteresowania oraz pasje. Dlatego ludzie spotykają się, a następnie organizują się przyjmując różnego rodzaju formy: od grupy nieformalnej, przez stowarzyszenie będące w ewidencji Starosty po stowarzyszenie rejestrowane w KRS. To otwiera przed takimi organizacjami możliwości pozyskiwania środków i to zarówno z sektora publicznego jak i sektora prywatnego. Daje to też w pewnym stopniu możliwość do oceny siły kapitału społecznego na danym terenie mierzonej np. ilością zarejestrowanych stowarzyszeń lub wielkością pozyskanych przez nie środków.

Współpraca sektora publicznego z organizacjami pozarządowymi
O znaczeniu organizacji pozarządowych dla rozwoju gmin, powiatów, regionów przekonał się już dawno ustawodawca. Wyraził to w odpowiednich zapisach ustawowych, gdzie każdy samorząd ma obowiązek uchwalać programy współpracy z organizacjami pozarządowymi. Na ile poważnie programy te są traktowane przez poszczególne samorządy zależy to już od zrozumienia tej problematyki przez burmistrzów, wójtów, prezydentów, starostów i marszałków a w konsekwencji od założonej w tym zakresie polityki. Taka współpraca może polegać na prostym udzieleniu dotacji celowej na jakieś konkretne zadanie publiczne, a katalog takich zadań jest bardzo szeroki i nie sposób nawet go w tym momencie wymieniać. Oprócz udzielania dotacji istnieje cały szereg innych form współpracy, takich jak: polityka informacyjna skierowana do organizacji pozarządowych odnośnie możliwości pozyskiwania środków finansowych, szkolenie członków organizacji pozarządowych, inne instrumenty finansowe (pożyczki, poręczenia, regranting, inicjatywy lokalne, dotacje inwestycyjne), udostępnianie zasobów miejskich na preferencyjnych warunkach na biura organizacji. Programy takie mogą również mieć wymiar wieloletni, co ułatwia przedstawicielom stowarzyszeń bardziej optymalne planowanie swoich zadań.

Po co to wszystko robić, jakie mamy z tego korzyści?
Przez zaangażowanie kapitału społecznego do rozwiązywania różnego rodzaju problemów uzyskuje się tzw. mnożnik kapitału. Często bowiem realizacja projektu wymaga łączenia środków publicznych z prywatnymi, ale to nie wszystko. Angażuje to bowiem członków stowarzyszeń do pracy na rzecz danego projektu, a praca przecież kosztuje. Zatem wartość zrealizowanych zadań jest znacznie wyższa, aniżeli ta wynikająca tylko zsumowania kapitału publicznego i prywatnego. Ponadto realizacja zadania przez organizację pozarządową bywa często bardziej efektywna aniżeli w przypadku, gdyby to samo zadanie miał realizować sektor publiczny. Członkowie organizacji będąc pasjonatami w danej dziedzinie bardziej angażują się w rozwiązanie danego problemu, a także często mają większą wiedzę, motywację i są bardziej kreatywni. Bardzo często wolontariuszami są osoby młode, a doświadczenia zdobyte przy realizacji projektów są bezcenne. Umiejętność pracy w zespole, odpowiedzialność za powierzone zadania, kierowanie projektami, umiejętności z zakresu promocji to wszystko niewątpliwie przyda się w późniejszym, już zawodowym, życiu. Społeczeństwa o dużym kapitale społecznym charakteryzują się też takimi cechami jak: zaufanie, odpowiedzialność oraz większe zrozumienie oraz otwartość na kompromisy. Warto zatem rozwijać kapitał społeczny, bo to ważny czynnik rozwoju zarówno społecznego jak i gospodarczego.
PAN ZŁOTÓWKA