Zmniejszenie etatu może nastąpić zarówno na wniosek pracownika, jak i w wyniku jednostronnej decyzji pracodawcy. Każdy ze scenariuszy jest w pewnym zakresie korzystny dla zatrudniającego. Dowiedz się, w jakiej sytuacji nie można odrzucić wniosku pracownika, a kiedy warto samemu zaproponować zmniejszenie etatu.
Kiedy pracodawca nie ma prawa do odmowy zmniejszenia etatu?
Kodeks pracy daje pracownikowi prawo do złożenia wniosku o obniżenie wymiaru czasu pracy w sytuacji, gdy jest on uprawniony do urlopu wychowawczego. Zgodnie z przepisami, pracownik może wnieść o zmniejszenie etatu na okres, w którym mógłby korzystać z tego urlopu, a więc maksymalnie na 3 lata. Pracodawca w tej sytuacji ma obowiązek akceptacji wniosku.
Przepis ten został stworzony przede wszystkim z myślą o pracownikach – dzięki niemu rodzice mogą pogodzić aktywność zawodową z opieką nad dzieckiem w pierwszych latach jego życia. Pracodawca również może jednak na tym rozwiązaniu skorzystać. Zmniejszenie etatu jest kompromisem pozwalającym na zatrzymanie dobrego pracownika w firmie i uniknięcie kosztów procesu rekrutacyjnego.
W czasie rekrutacji znaczenie ma nie tylko treść Twojej oferty, ale też miejsce jej publikacji. Sprawdź, gdzie dodać darmowe ogłoszenie o pracę, by zwiększyć jego widoczność wśród kluczowych kandydatów.
Zmniejszenie etatu z inicjatywy pracownika
Pracownik może wyjść z inicjatywą zmniejszenia etatu również w sytuacjach nieregulowanych przez kodeks pracy. Przyczyną może być na przykład potrzeba opieki nad bliską osobą, choć u podstaw tej decyzji wcale nie musi leżeć trudna sytuacja życiowa. Na taki krok decydują się też pracownicy, którzy rozpoczynają własną działalność gospodarczą, ale przez jakiś czas chcą jeszcze pracować na etacie. W takim przypadku skrócenie czasu pracy może być korzystne również dla pracodawcy, bo ułatwi mu stopniowe przekazywanie zadań innym pracownikom.
Pracownik powinien wystąpić o obniżenie wymiaru czasu pracy za pomocą porozumienia zmieniającego. Jeśli pracodawca przystanie na nowe warunki, strony podpiszą aneks do umowy o pracę. W przeciwnym razie nie dojdzie do zmian, gdyż ostatnie słowo należy do pracodawcy.
Zmniejszenie etatu w drodze porozumienia zmieniającego
Obniżenie wymiaru czasu pracy może wynikać też z potrzeb pracodawcy. Również przedsiębiorca może zaproponować pracownikowi porozumienie zmieniające. Warto pomyśleć o tym rozwiązaniu na przykład w sytuacji, gdy firmę czekają chwilowe przestoje. Zmniejszenie etatu pozwala wówczas na redukcję wydatków bez potrzeby zwalniania personelu. Pracownik ma prawo do odmowy podpisania porozumienia zmieniającego. W takiej sytuacji pracodawca może zastosować wypowiedzenie zmieniające.
Odchodzący z Twojej firmy pracownik przed rozwiązaniem umowy nie wykorzystał wszystkich dni urlopowych? Oblicz przysługujący mu ekwiwalent za niewykorzystany urlop.
Zmniejszenie etatu poprzez wypowiedzenie zmieniające
Jeżeli pracownik nie przystał na propozycję zmniejszenia etatu zawartą w porozumieniu zmieniającym, pracodawca może przedstawić mu wypowiedzenie zmieniające. To popularne rozwiązanie w sytuacji, gdy nowe warunki zatrudnienia są z perspektywy pracownika niekorzystne. Warto odwołać się do tej metody w przypadku, gdy pracodawca nie chce wręczać podwładnemu wypowiedzenia umowy o pracę, ale nie może pozwolić sobie na dalsze zatrudnianie go na dotychczasowych warunkach. Jeśli pracownik odrzuci wypowiedzenie zmieniające, pozostanie zatrudniony do końca obowiązującego okresu wypowiedzenia.